![]() |
rys. sport.dlastudenta.pl |
Bogaty w emocje sportowe rok powoli się kończy. Oczy świata były skierowane na Europę z dwóch powodów. Pierwszy to Euro, którego byliśmy gospodarzami, drugi zaś to Igrzyska Olimpijskie w Londynie. Na mistrzostwach piłkarskich Polska nie zaprezentowała się dobrze, wręcz fatalnie… A jak wypadliśmy na Igrzyskach?
Z jednej strony dobrze, bo zdobyto 10 medali, czyli w porównaniu z Pekinem utrzymujemy stały pułap. Ale czy to nam wystarczy? Było wiele nadziei i tzw. pewniaków medalowych, ale też niespodzianek - takich jak np. dziewiąte miejsce Henryka Szosta w biegu maratońskim. I to właśnie na maratonie chciałbym się skupić. Zapraszam do przeanalizowania startów polaków na dystansie 42 km i 195 m podczas Igrzysk Olimpijskich.
Choć Igrzyska Olimpijskie nowożytne odbyły się po raz pierwszy w 1896 roku w Atenach, Polska reprezentacja pojawiła się dopiero w 1924 roku w Paryżu. Natomiast pierwszy start Polaków w maratonie olimpijskim nastąpił w Berlinie 1936 roku. Był to Bronisław Gancarz oraz Kazimierz Fiałka. Gancarz ukończył maraton na 33. miejscu z czasem 3:03:11, Fiałka niestety biegu nie ukończył z powodu kontuzji (naderwanie ścięgna Achillesa).
Berlin 1936 r.
- Kitei Son (Japonia) 2:29:19
- Ernest Harper (Wielka Brytania) 2:31:42
- Shoryu Nan (Japonia) 2:31:42
Następny występ Polaka na Igrzyskach to Helsinki 1952 rok. W maratonie reprezentował nas Winand Osiński, który z czasem 2:54:38 zajął 47. miejsce. Warto tu wspomnieć o osiągnięciu naszego południowego sąsiada, Emila Zatopka. Wygrał On w Helsinkach olimpijskie biegi na 5 000 i 10 000 m oraz oczywiście maraton.
Helsinki 1952 r.
- Emil Zatopek (Czechosłowacja) 2:23:03
- Reinaldo Gorno (Argentyna) 2:25:35
- Gustaw Jansson (Szwecja) 2:26:07
Na następny start Polaka w olimpijskim maratonie musiano czekać aż 20 lat. Było to w Monachium 1972 roku. Edward Stawiarz z czasem 2:28:12 zajął 40 miejsce.Zapisał się także na kartach Księgi Guinnessa, jako pierwszy biegacz, który popełnił falstart maratonu olimpijskiego.
![]() |
zdj. terroryzm.com |
Igrzyska w Monachium zostały jednak zapamiętane głównie przez zamach terrorystów palestyńskich. Weszli oni do budynku (w wiosce olimpijskiej) zamieszkiwanego przez izraelskichsportowców, których wzięli za zakładników. Terroryści domagali się uwolnienia Palestyńczyków, przetrzymywanych w Izraelu. Zabitych zostało jedenastu reprezentantów Izraela, niemiecki policjant oraz pięciu terrorystów. Igrzyska nie zostały jednak zakończone. Avery Brundage (ówczesny przewodniczący MKOl) wypowiedział słowa: „The games must go on” („Zawody muszą trwać dalej”).
Monachium 1972 r.
- Frank Shorter (USA) 2:12:19
- Karel Lismont (Belgia) 2:14:31
- Mamo Wolde (Etiopia) 2:15:08
W Montrealu 1976 roku wystartowało dwóch polskich maratończyków, był to Kazimierz Orzeł i Jerzy Gros. Orzeł zdobył 15. miejsce z czasem 2:17:43. Gros był 47 z czasem 2:28:45.
Montreal 1976 r.
- Waldemar Cierpinski (NRD) 2:09:55
- Frank Shorter (USA) 2:10:45
- Karel Lismont (Belgia) 2:11:12
Na igrzyskach moskiewskich w 1980 roku z powodów politycznych nie było wielu reprezentacji krajów tzw. Zachodu. Polskę reprezentowali Zbigniew Pierzynka, który z czasem 2:20:03 uzyskał 26. miejsce, oraz Ryszard Marczak i Andrzej Sajkowski, którzy biegu nie ukończyli.
Moskwa 1980 r.
- Waldemar Cierpinski (NRD) 2:11:03
- Gerard Nijboer (Holandia) 2:11:20
- Satymkuł Dżumanazarow (ZSRR) 2:11:35
Tym razem z powodu zawirowań politycznych, na igrzyska odbywające się w Los Angeles nie pojechały reprezentacje krajów Wschodu, w tym Polski.
Los Angeles 1984 r., mężczyźni
- Carlos Lopes (Portugalia) 2:09:21
- John Treacy (Irlandia) 2:09:56
- Charlie Spedding (Wielka Brytania) 2:09:58
W Los Angeles rozegrany został po raz pierwszy maraton olimpijski kobiet.
Los Angeles 1984 r., kobiety
- Joan Benoit (USA) 2:24:52
- Grete Waitz (Norwegia) 2:26:18
- Rosa Mota (Portugalia) 2:26:57
Następnymi igrzyskami był Seul. Tam niestety panowie nie pojechali.
Seul 1988 r., mężczyźni
- Gelindo Bordin (Włochy) 2:10:32
- Douglas Wakihuri (Kenia) 2:10:47
- Ahmed Salah (Dżibuti) 2:10:59
Kobiety miały swoją reprezentantkę po raz pierwszy w maratonie olimpijskim. Była nią Wanda Panfil, która zajęła 22. miejsce z czasem 2:34:55.
Seul 1988 r., kobiety
- Rosa Mota (Portugalia) 2:25:40
- Lisa Martin (Australia) 2:25:53
- Kathrin Doerre (NRD) 2:26:21
zdj. eurocalendar.info |
Barcelona 1992 roku to występ Jana Huruka, Leszka Bebło i Wiesława Perszke. Huruk spisał się bardzo dobrze. Metę przekroczył jako siódmy zawodnik z czasem 2:14:32. Bebło i Perszke zajęli kolejno 20. i 21. miejsce z tym samym czasem 2:16:38. Należy zwrócić uwagę na czasy jakie uzyskali zawodnicy. Choć Huruk (4. mc. na mistrzostwach świata w Tokio ‘91) miał 7. miejsce, był tylko 32 sekundy później na mecie, niż brązowy medalista - Stephan Freigang z Niemiec.
- Young-Cho Hwang (Korea Południowa) 2:13:23
- Koichi Morishita (Japonia) 2:13:45
- Stephan Freigang (Niemcy) 2:14:00
- Takeyuki Nakayama (Japonia) 2:14:02
- Salvatore Bettiol (Włochy) 2:14:15
- Salah Kokaich (Maroko) 2:14:25
- Jan Huruk (Polska) 2:14:32
- Hiromi Taniguchi (Japonia) 2:14:42
Ponownie na starcie maratonu kobiet pojawiły się Polki. Była to znów Wanda Panfil (obecna wtedy mistrzyni świata), która ponownie zajęła 22. miejsce, tym razem z gorszym czasem 2:47:27. Drugą reprezentantką była Małgorzata Birbach, 26. miejsce z czasem 2:54:33.
Barcelona 1992 r., kobiety
- Walentyna Jegorowa (WNP) 2:32:41
- Yuko Arimori (Japonia) 2:32:49
- Lorraine Moller (Nowa Zelandia) 2:33:59
1996 rok to już Atlanta. Polska reprezentowana była przez Leszka Bebło który zajął 17. miejsce z czasem 2:17:04 i Grzegorza Gajdusa z czasem 2:23:41 i 61. miejscem.
Atlanta 1996 r., mężczyźni
- Josia Thugawane (RPA) 2:12:36
- Bong-Ju Lee (Korea Południowa) 2:12:39
- Eric Wainaina (Kenia) 2:12:44
Do Atlanty po raz pierwszy polskie maratonki jechały w trzyosobowym składzie. Były to Kamila Gradus, Aniela Nikiel oraz Małgorzata Sobańska. Niestety Gradus nie ukończyła wyścigu (ok. 37 km obsługa biegu „zdjęła” ją z trasy). Nikiel ukończyła bieg na 29. pozycji z czasem 2:36:44. Najlepszy występ zanotowała Sobańska, uzyskując 11. miejsce z czasem 2:31:52.
Atlanta 1996 r., kobiety
- Fatuma Roba (Etiopia) 2:26:05
- Walentyna Jegorowa (Rosja) 2:28:05
- Youko Arimori (Japonia) 2:28:39
- Katrin Dörre-Heinig (Niemcy) 2:28:45
- Maria Rios Pérez (Hiszpania) 2:30:50
- Lidia Șimon (Rumunia) 2:31:64
- Manuela Machado (Portugalia) 2:31:11
- Sonja Krolik (Niemcy) 2:31:16
…
11. Małgorzata Sobańska (Polska) 2:31:52
Rok 2000 to już Sydney, gdzie mieliśmy tylko jednego reprezentanta w maratonie. Piotr Gładki jednak nie ukończył rywalizacji.
Sydney 2000 r., mężczyźni
- Gezahegne Abera (Etiopia) 2:10:11
- Eric wainaina (Kenia) 2:10:31
- Tesfaye Tola (Etiopia) 2:11:10
Polki w Sydney nie startowały.
Sydney 2000 r., kobiety
- Naoko Takahashi (Japonia) 2:23:14
- Lidia Simon (Rumunia) 2:23:22
- Joyce Chepchumba (Kenia) 2:24:45
Igrzyska XXVIII Olimpiady odbyły się ponownie w Atenach. W 2004 roku, na starcie historycznej trasy z Maratonu do Aten stanęli Waldemar Glinka i Michał Bartoszak. Glinka z czasem 2:19:47 zajął 33. miejsce, Bartoszakowi 2:20:27 dało 36. lokatę.
Ateny 2004 r., mężczyźni
- Stefano Baldini (Włochy) 2:10:55
- Mebrathom Keflezighi (USA) 2:11:29
- Vanderlei De Lima (Brazylia) 2:12:11
Kobiety pojawiły się ponownie w trzyosobowym składzie. Drugi raz na trasie maratonu olimpijskiego stanęła Małgorzata Sobańska, zajęła tym razem 17. Miejsce z czasem 2:36:43. Debiutantkami na igrzyskach były Grażyna Syrek (41. miejsce, 2:47:26) oraz Monika Drybulska, która niestety nie ukończyła biegu.
Ateny 2004 r., kobiety
- Mizuki Noguchi (Japonia) 2:26:20
- Catherine Ndereba (Kenia) 2:26:32
- Deena Kastor (USA) 2:27:20
Pekin, któremu towarzyszyły protesty, manifestacje i walka o wolny Tybet, gościł olimpijczyków w 2008 roku.
Polskę reprezentowało dwóch maratończyków - Henryk Szost i Arkadiusz Sowa. Należy przypomnieć, że panowie zdobyli kwalifikację olimpijską uzyskując 2:12:01 (H. Sz.) i 2:12:00 (A. S.), gdy minimum wynosiło 2:12:00. Czasy z maratonu olimpijskiego niestety już odbiegały od tych z kwalifikacji. Szost uzyskał czas 2:19:43 z 34. miejscem, Sowa 2:24:48 z 54. pozycją.
Pekin 2008 r., mężczyźni
- Samuel Wanjiru (Kenia) 2:06:32
- Jaouad Gharib (Maroko) 2:07:16
- Tsegay Kebede (Etiopia) 2:10:00
W Pekinie Polskę ponownie reprezentowała Monika Drybulska, która zrehabilitowała się za nieudany start w Atenach. Zakończyła rywalizację na 24. pozycji z czasem 2:32:39 (przybiegła tylko sekundę po legendarnej Pauli Radcliff). Drugą reprezentantką Polski była Dorota Gruca, która zakończyła rywalizację na 30. Miejscu z czasem 2:33:32.
Pekin 2008 r., kobiety
- Costantina Tomescu-Dita (Rumunia) 2:26:44
- Catherine Ndereba (Kenia) 2:27:06
- Chunxiu Zhou (Chiny) 2:27:07
W obecnym 2012 roku gospodarzem Igrzysk Olimpijskich po raz trzeci był Londyn. Do miasta, które organizuje jeden z największych maratonów na świecie miało jechać dwóch polskich maratończyków (dobre czasy, bliskie minimum uzyskało paru biegaczy). Niestety z uwagi na kontuzję Marcin Chabowski nie wystąpił. Henryk Szost jako nowy rekordzista Polski (2:07:39), stanął przed szansą rehabilitacji za Pekin. I udało mu się! Zajął bardzo dobre 9. miejsce z czasem 2:12:28. Nie dość, że wybiegał sobie miejsce w pierwszej dziesiątce, był on pierwszym europejczykiem na mecie maratonu olimpijskiego w Londynie.
Londyn 2012 r., mężczyźni
- Stephen Kiprotich (Uganda) 2:08:01
- Abel Kirui (Kenia) 2:08:27
- Wilson Kipsang Kiprotich (Kenia) 2:09:37
- Mebrahtom Keflezighi (USA) 2:11:06
- Marilson dos Santos (Brazylia) 2:11:10
- Kentaro Nakamoto (Japonia) 2:11:16
- Cuthbert Nyasango (Zimbabwe) 2:12:08
- Paulo Roberto Paula (Brazylia) 2:12:17
- Henryk Szost (Polska) 2:12:28
- Ruggero Pertile (Włochy) 2:12:45
W Londynie mieliśmy również jedną reprezentantkę. Karolina Jarzyńska zajęła 36. miejsce z czasem 2:30:57.Jest to najlepszy czas uzyskany przez Polkę na tym dystansie podczas igrzysk. Maraton kobiet wygrała Etiopka Tiki Gelana z czasem 2:23:07, który jest nowym rekordem olimpijskim.
Londyn 2012 r. Igrzyska XXX Olimpiady Kobiety
- Tiki Gelana (Etiopia) 2:23:07
- Priscah Jeptoo (Kenia) 2:23:12
- Tatyana Petrova Arkhipova (Rosja) 2:23:29
.
Zawodników, którzy stanęli na lini startu olimpijskiego biegu maratońskiego z Orłem na piersi jest obecnie dwadzieścioro siedmioro, w tym 9 kobiet i 18 mężczyzn.
Najlepsze miejsca Polaków w maratonach olimpijskich:
- (7. mc) Jan Huruk 2:14:32 (Barcelona 1992)
- (9. mc) Henryk Szost 2:12:28 (Londyn 2012)
- (15. mc) Kazimierz Orzeł 2:17:43 (Monachium 1976)
- (17. mc) Leszek Bebło 2:17:04 (Atlanta 1996)
- (20. mc) Leszek Bebło 2:16:38 (Barcelona 1992)
- (21. mc) Wiesław Perszke 2:16:38 (Barcelona 1992)
- (33. mc) Waldemar Glinka 2:19:47 (Ateny 2004)
- (34. mc) Henryk Szost 2:19:43 (Pekin 2008)
- (36. mc) Michał Bartoszak. 2:20:27 (Ateny 2004)
- (61. mc) Grzegorz Gajdus 2:23:41 (Atlanta 1996)
Najlepsze miejsca Polek w maratonach olimpijskich:
- (11. mc) Małgorzata Sobańska 2:31:52 (Atlanta 1996)
- (17. mc) Małgorzata Sobańska 2:36:43 (Ateny 2004)
- (22. mc) Wanda Panfil 2:34:55 (Seul 1988)
- (22. mc) Wanda Panfil 2:47:27 (Barcelona 1992)
- (24 mc) Monika Drybulska 2:32:39 (Pekin 2008)
- (26. mc) Małgorzata Birbach 2:54:33 (Barcelona 1992)
- (29. mc) Aniela Nikiel 2:36:44 (Atlanta 1996)
- (30 mc) Dorota Gruca 2:33:32 (Pekin 2008)
- (36. mc) Karolina Jarzyńska 2:30:57 (Londyn 2012)
- (41. mc) Grażyna Syrek 2:47:26 (Ateny 2004)
Najlepsze czasy w historii maratonu olimpijskiego mężczyzn:
- (1. mc) Samuel Wanjiru (Kenia) 2:06:32 (Pekin 2008)
- (2. mc) Jaouad Gharib (Maroko) 2:07:16 (Pekin 2008)
- (1. mc) Stephen Kiprotich (Uganda) 2:08:01 (Londyn 2012)
- (2. mc) Abel Kirui (Kenia) 2:08:27 (Londyn 2012)
- (1. mc) Carlos Lopes (Portugalia) 2:09:21 (Los Angeles 1984)
- (3. mc) Wilson Kipsang Kiprotich (Kenia) 2:09:37 (Londyn 2012)
- (1. mc) Waldemar Cierpinski (NRD) 2:09:55 (Montreal 1976)
- (2. mc) John Treacy (Irlandia) 2:09:56 (Los Angeles 1984)
- (3. mc) Charlie Spedding (UK) 2:09:58 (Los Angeles 1984)
- (3. mc) Tsegay Kebede (Etiopia) 2:10:00 (Pekin 2008)
Najlepsze czasy w historii maratonu olimpijskiego kobiet:
- (1. mc) Tiki Gelana (Etiopia) 2:23:07 (Londyn 2012)
- (2. mc) Priscah Jeptoo (Kenia) 2:23:12 (Londyn 2012)
- (1. mc) Naoko Takahashi (Japonia) 2:23:14 (Sydney 2000)
- (2. mc) Lidia Simon (Rumunia) 2:23:22 (Sydney 2000)
- (3. mc) T. Petrova Arkhipova (Rosja) 2:23:29 (Londyn 2012)
- (4 mc) Mary Jepkosgei Keitany (Kenia) 2:23:56 (Londyn 2012)
- (5 mc.) T. Gamera-Shmyrko (Ukraina) 2:24:32 (Londyn 2012)
- (3. mc) Joyce Chepchumba (Kenia) 2:24:45 (Sydney 2000)
- (6 mc.) Xiaolin Zhu (Chiny) 2:24:48 (Londyn 2012)
- (1. mc) Joan Benoit (USA) 2:24:52 (Los Angeles 1984)
Grzegorz Urbańczyk
0 Comments:
Prześlij komentarz